در فاصله ? کیلومتری خسروشاه در جانب شرقی دهستان "تازه کند" تپه خاکی واقع شده است که یانق

تپه نامیده می شود.ارتفاع این تپه از سطح اراضی اطراف چیزی در حدود 18 مترو وسعتش در حدود ??

هزار متر مربع است که در سال ???? هجری شمسی مورد بازدید چارلز برنی قرار گرفت. در مرداد ماه

سال ???? هجری شمسی یک هیات 4 نفره انگلیسی به سرپرستی چارلز برنی ,استاد دانشگاه

منچستر انگلیس و همکاری همسرش خانم بیرمنگام و دستیارش لاوسون به مدت ? هفته دست به

حفاری در قسمت شرقی تپه زدند.

حداکثر عمق این کاوش ها ?.? متر وفقط شامل یک طبقه اسکان بود. در این حفاری ها چند پایه برج-

خانه  گلی و مقداری ظروف سفالی پیدا شد. بنا به نظر چارلز برنی این آثار مربوط به 2500 سال قبل از

میلاد می باشند.

با ادامه کاوش ها بنیان ساختمان خانه ها و محوطه های مختلفی از زیر خاک بیرون آمد که همه از خاک

وخشت و به شکل دایره و گاهی دوایر به هم متداخل می شدند. در این حفاری ها 23 بنای دایره ای

شکل بدون سقف به دست آمد. چارلز برنی بر این عقیده بود که چون ساکنان تپه قبلا چادرنشین بودند و

چادرها دایره ای شکل بودند و وقتی یک جا نشین شدند خانه های خود را به شکل دایره ای بنا کردند.

در قسمت داخل خانه ها محل اجاقها که مخصوص پخت و پز و همچنین آخورهایی جهت حیوانات تعبیه

شده بود .حداکثر طول قطر این محوطه های دایره ای شکل ? متر و در وسط این محوطه ها،محوطه دیگری

قرار داشت به طول ? متر که بوسیله ? دیوار عمود بر هم به ? قسمت تقسیم شده بود که به محل

نگهداری آذوقه و غلات اختصاص داشت.

به نظر چارلز برنی قدمت این تپه به اواخر هزاره ششم قبل از میلاد می رسد که با اواخر عصر سنگ و

مس و اوایل عصر مفرغ در آذربایجان متقارن است ؛ آثار بدست آمده نیز این نظر را تایید می کند.

قسمتی از آثار بدست آمده از یانق تپه عبارتند از : آسیاب دستی ، داس سنگی ، سفال هاون ، تیشه و

تیغه سنگی ، یک تیغه خنجر مسی ، دو مهره از گل نپخته ، چهار چراغ گلی ، سیوهای و بادیه ها و خم

های دهان گشاد بزرگ و کوچک دسته دار و بی دسته و سفال های زیاد دیگری که کشف گردید.

سفال های یافته شده به طور کلی دست ساز بوده و معمولا سیاه رنگ و صیقلی و به ابعاد و اشکال و

تزئینات مختلف و متفاوت هستند. نقوش هندسی بر بدنه ظروف سفالی عمومیت دارند و نمونه های از

نقش های پرندگان و حیوانات شاخدار دیده می شود.

 چارلز برنی ضمن اشاره به پیوستگی سفال های یانق تپه با سفال های آنتولی شرقی و قفقاز از نظر

شکل ساخت و وجود تصاویر پرندگان و حیوانات بر روی بعضی از کوزه ها و کاسه ها را حاکی از تاثیر نقش

های سفال های ساخته شده در جاهای دیگر ایران می داند.

چارلز برنی اعتقاد دارد که تپه بیشتر نقش و وضع یک شهر باستانی را دارد و علایم به جا مانده از آتش

سوزی ها را حاکی از وجود حملات که امنیت شهر را مداوم تهدید می کرد و اسم یانق بپه را بی مسمی

و بی مورد نمی داند.

برگرفته از کتاب

 "سیمای خسروشهر (خسروشاه)"

منبع :http://khosrowshah.blogfa.com/

"علیرضا بهادرنژاد خسروشاهی"